Spis treści
Alkoreksja to połączenie dwóch wyjątkowo groźnych problemów: zaburzeń odżywiania i uzależnienia od alkoholu. Choć dla wielu może brzmieć jak niegroźna moda lub sprytna metoda na „utrzymanie formy” przy towarzyskim stylu życia, w rzeczywistości to zaburzenie psychiczne, które niesie za sobą poważne konsekwencje dla zdrowia fizycznego i psychicznego.
Co to jest alkoreksja
Termin „alkoreksja” (znany również jako drunkoreksja lub anoreksja alkoholowa) opisuje zachowanie polegające na celowym pomijaniu posiłków, aby „zarezerwować” kalorie na spożycie alkoholu. Osoba cierpiąca na alkoreksję potrafi przez cały dzień nic nie jeść, by wieczorem wypić kilka drinków bez wyrzutów sumienia związanych z kaloriami. Problem w tym, że alkohol nie dostarcza wartości odżywczych, a przy okazji blokuje przyswajanie wielu witamin i minerałów. To powolna autodestrukcja – niezauważalna na początku, ale coraz bardziej wyniszczająca.
Jak przebiega alkoreksja – czy znamy jej przyczyny?
Bezpośrednie przyczyny anoreksji alkoholowej nie są do końca jasne. Rozwój zaburzenia często jest związany z innymi problemami związanymi z niskim poczuciem własnej wartości, nadmierną wrażliwością na punkcie swojego wyglądu, niezdrowym perfekcjonizmie, presji społecznej i kulturowej związanej z nienaganną sylwetką. Ze względu na bardzo obszerny zakres problemów związanych ze zdrowiem psychicznym trudno jednoznacznie określić możliwe przyczyny anoreksji alkoholowej. Można natomiast określić konkretne elementy, które świadczą o wystąpieniu zaburzenia.
Zaburzeń odżywiania
Osoby dotknięte tym problemem często świadomie rezygnują z posiłków, aby „zaoszczędzić” kalorie na alkohol – nie z powodu braku apetytu, lecz z obawy przed przyrostem masy ciała. W efekcie alkohol zastępuje pełnowartościowe jedzenie, dostarczając wyłącznie pustych kalorii, bez jakichkolwiek składników odżywczych. To prowadzi do poważnych niedoborów, osłabienia organizmu i zaburzeń metabolicznych.
Typowe zachowania obejmują:
- głodzenie się przed imprezami,
- obsesyjne liczenie kalorii i wagę traktowaną jako wyznacznik wartości,
- picie na pusty żołądek.
Nadużywanie alkoholu
Nadmierne spożywanie alkoholu jest nieodłącznym elementem alkoreksji. Podobnie jak w przypadku choroby alkoholowej często zaczyna się od okazjonalnego picia, które bagatelizowane może doprowadzić do utraty kontroli nad ilością spożywanego alkoholu. Tak, jak w przypadku alkoholizmu konieczne jest skorzystanie z profesjonalnej pomocy.
Alkoreksja objawy – jak je rozpoznać
Alkoreksja dotyka najczęściej młodych dorosłych – głównie kobiety, studentki, osoby żyjące pod presją idealnego wyglądu. Objawy mogą być trudne do zauważenia, zwłaszcza że osoby cierpiące na to zaburzenie często doskonale je maskują. Warto jednak zwrócić uwagę na pewne sygnały:
- ograniczanie przyjmowanego pokarmu przed piciem alkoholu,
- obsesyjne liczenie kalorii i częste ważenie się,
- negatywny obraz ciała i niska samoocena,
- chroniczne zmęczenie, osłabienie, drażliwość, problemy ze snem.
Osoby z alkoreksją często nie widzą problemu – alkohol pomaga im „stłumić głód i trudne emocje”, dając złudne poczucie kontroli. Niestety, to pułapka, z której trudno się wydostać.
Skutki alkoreksji w organiźmie
Długotrwałe niedożywienie w połączeniu z alkoholem prowadzi do poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu. Najczęstsze skutki to:
- niedożywienie, anemia, osłabienie układu odpornościowego,
- zaburzenia hormonalne – zanik miesiączki, problemy z płodnością,
- uszkodzenia organów – wątroby, trzustki, układu pokarmowego,
- choroby serca, arytmie, ryzyko zawału,
- problemy z kośćmi – osteoporoza, częste złamania,
- odwodnienie i zaburzenia elektrolitowe.
To nie są objawy przejściowe – to sygnały ostrzegawcze, które mogą prowadzić do trwałych zmian, a nawet zagrożenia życia.
Bulimia alkoholowa i jej psychiczne skutki
Zaburzenia psychiczne towarzyszące alkoreksji są równie poważne jak te fizyczne. Osoba cierpiąca może doświadczać:
- głębokiej depresji,
- stanów lękowych,
- problemów z pamięcią, koncentracją, funkcjonowaniem społecznym,
- uzależnienia od alkoholu – rosnąca tolerancja prowadzi do spożywania coraz większych dawek,
- zaburzeń osobowości – wycofanie, agresja, impulsywność.
Drunkoreksja – zmiany widoczne na zewnątrz
Choć wiele objawów jest niewidocznych dla otoczenia, ciało wysyła swoje sygnały. Do najczęściej występujących zaliczamy również te, które towarzyszą chorobie alkoholowej:
- matowe, wypadające włosy,
- blade, łamliwe paznokcie,
- szara, sucha, zmęczona skóra,
- zapadnięta twarz, podkrążone oczy.
Część objawów widocznych na zewnątrz może mylić z innymi chorobami, dlatego tym bardziej nie należy ich lekceważyć.
Jak leczyć alkoreksję
Leczenie drunkoleksji to proces złożony, wymagający podejścia wieloaspektowego. Kluczowym etapem jest podjęcie skutecznej próby przerwania ciągu alkoholowego, często poprzez detoksykację w ośrodku leczenia uzależnień. Równolegle prowadzi się psychoterapię indywidualną lub grupową, która pomaga zrozumieć mechanizmy uzależnienia. W terapii stosuje się podejścia takie jak CBT (terapia poznawczo-behawioralna), dialog motywujący czy terapia schematów, które pomagają pacjentowi odbudować relację z samym sobą. Istotna jest również praca nad zachowaniami żywieniowymi — konsultacje z dietetykiem pozwalają uzupełnić niedobory i wprowadzić zdrowe nawyki. Ważnym elementem leczenia jest także wsparcie społeczne – udział w grupach wsparcia zwiększa szansę na trwałą poprawę. Alkoreksja wymaga leczenia nie tylko ciała, ale i psychiki, dlatego tak ważna jest współpraca specjalistów z różnych dziedzin oraz zaangażowanie pacjenta w proces zdrowienia.
Czy można całkowicie wyleczyć alkoreksję?
Tak, podjęcie kompleksowego leczenia i zaangażowanie pacjenta może pomóc wypracować i utrwalić zdrowe nawyki, co w konsekwencji może doprowadzić do wyleczenia zaburzenia.
